Kurs taternicki

Miejsce

Tatry, inny rejon o charakterze wysokogórskim, teren skałkowy.

Forma zajęć

kurs składa się z wykładów, zajęć praktycznych i wspinaczek, zgodnie z załączonym wykazem.

Wielkość grupy

na jednego instruktora do trzech osób

Czas trwania

przynajmniej 10 dni zajęć w terenie (w tym 9 dni wspinaczkowych) (turnus 14 dniowy)

Prowadzący

instruktor PZA – taternictwa i alpinizmu

Kurs odbywa się w Tatrach częściowo na Hali Gąsienicowej, częściowo w rejonie Morskiego Oka lub w Tatrach Słowackich. Bazą kursu jest Centralny Ośrodek Szkolenia PZA  „Betlejemka”, obozowisko taternickie w Morskim Oku , schroniska na Słowacji.

Program realizowany jest przynajmniej w połowie w Tatrach. Połowa zajęć wspinaczkowych może odbywać się w innym rejonie o charakterze wysokogórskim. Zajęcia z autoratownictwa mogą odbywać się w terenie skałkowym.

Zajęcia rozpoczynają się  o godzinie 10 w Centralnym Ośrodku Szkolenia PZA „ Betlejemka” na Hali Gąsienicowej. Na miejscu znajduje się kuchnia turystyczna-  samodzielne przygotowywanie posiłków, w schronisku „Murowaniec” możliwość zakupu posiłków.

Prosimy o zabranie na kurs:

  • odzież wierzchnia nieprzemakalna – przeciwwiatrowa (kurtka z kapturem i spodnie)
  • ciepła odzież i bielizna oddychająca
  • czapka i rękawiczki
  • buty podejściowe
  • buty wspinaczkowe
  • zapasowe skarpety
  • latarka czołowa z zapasową baterią;
  • plecak z pasem biodrowym (optimum 30-40 l.);
  • obuwie domowe (kapcie, klapki);
  • śpiwór (Betlejemka oferuje tylko koce),
  • menażka, kubek sztućce, jedzenie,
  • opcjonalnie składane kijki trekingowe.               

Zasady uczestnictwa

Kurs taternicki przygotowuje do samodzielnego i bezpiecznego uprawiania wspinaczki w górach pozbawionych pokrywy śnieżnej. Ukończenie kursu i zdanie egzaminu uprawnia do otrzymania karty taternika.

Do kursu mogą przystąpić osoby, które ukończyły  podstawowy kurs wspinaczki w skałkach lub kurs wspinaczki na własnej asekuracji w skałkach.

Osoby niepełnoletnie mogą być szkolone po uzyskaniu pisemnej zgody podpisanej przez rodziców (prawnych opiekunów).

Absolwent otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu zgodnie z programem PZA, podpisane przez instruktora . Warunkiem zaliczenia kursu jest opanowanie wymienionych w programie umiejętności praktycznych. Ukończenie kursu i zdanie egzaminu uprawnia do otrzymania karty taternika.

Treść zajęć

Tematy wykładów

  1. Sprzęt i wyposażenie wspinacza: demonstracja i zapoznanie z działaniem całości sprzętu do wspinaczki letniej oraz innych elementów wyposażenia; zakres zastosowań, wady i zalety poszczególnych elementów.
  2. Asekuracja:
    • teoria asekuracji – różne rodzaje asekuracji, siły działające w układzie asekuracyjnym;
    • obsługa przyrządów asekuracyjnych, zachowanie na stanowisku;
    • stanowiska – budowa różnych typów stanowisk, stanowiska dolne, górne i pośrednie;
    • prowadzenie wyciągu – taktyka prowadzenia wyciągu, prowadzenie jedno- i dwutorowe, łączność w zespole, specyfika prowadzenia w terenie kruchym, prowadzenie na trawersach, asekuracja w zejściu;
    • asekuracja na lodowcach i specyfika wspinaczki zimowej (opcjonalnie) – uzmysłowienie odrębności i trudności działania w górach lodowcowych oraz w zimie.
  3. Operacje linowe, autoratownictwo:
    • zjazdy – budowa stanowisk zjazdowych, czynności przy wykonywaniu serii zjazdów, różne sposoby zjazdu i asekuracji w zjeździe, przejazd przez węzeł;
    • wychodzenie po linie – różne metody wychodzenia, sytuacje wymagające wyjścia po linie, zasady poręczowania i poruszania się na poręczówkach;
    • autoratownictwo w wypadkach związanych z odpadnięciem – nawiązanie kontaktu z poszkodowanym, metody uwalniania się asekurującego od ciężaru wiszącego partnera (przeniesienie ciężaru na stanowisko), sposoby dotarcia do poszkodowanego, metody opuszczania i zjazdu z rannym (w tym opuszczanie na związanych linach) oraz metody podciągania;
    • pierwsza pomoc – udzielanie pierwszej pomocy z uwzględnieniem specyficznych sytuacji wypadków górskich;
    • udział w akcjach ratunkowych – zachowanie w sytuacji usłyszenia sygnału pomocy, zasady współpracy z pogotowiem górskim, zasady zachowania się w akcji z użyciem śmigłowca.
  4. Taktyka:
    • niebezpieczeństwa gór – z naciskiem na występujące latem, niebezpieczeństwa zimowe i gór lodowcowych tylko w zakresie podstawowym; zachowanie się w sytuacjach awaryjnych związanych z załamaniami pogody;
    • strategia i taktyka: planowanie sezonu wspinaczkowego, wybór celów i dróg; zaplanowanie drogi podejścia, wariantów drogi, wycofów, drogi powrotu; dobór partnera; dobór sprzętu, wyposażenia itp.
    • biwakowanie biwak planowany i nieplanowany, biwaki zimowe tylko w zakresie podstawowym;
  5. Topografia i orientacja w terenie górskim:
    • orientacja w górach – metody nawigacji w górach z wykorzystaniem mapy, kompasu i GPS;
    • przewodniki i korzystanie z nich – główne typy przewodników, korzystanie ze schematów i opisów dróg ze szczególnym uwzględnieniem przewodnika WHP;
    • topografia szczegółowa rejonu działania – piętra doliny, drogi podejść i zejść, przebieg ważniejszych dróg wspinaczkowych w ścianach i sposoby wycofania się z nich;
    • najważniejsze rejony wspinaczkowe Tatr Polskich i Słowackich – ogólne omówienie ich charakterystyki z uwzględnieniem bazy noclegowej i szlaków turystycznych.
  6. Etyka, przepisy, historia:
    • zasady etyczne obowiązujące w gronie ludzi gór – opcjonalnie;
    • przepisy regulujące uprawianie taternictwa – przepisy TPN, TANAP, PZA;
    • historia alpinizmu i taternictwa – opcjonalnie.

Zajęcia praktyczne

  1. Węzły i podawanie liny – podstawowe węzły wykorzystywane we wspinaniu, wiązanie się liną do uprzęży i bezpośrednio, podawanie i wybieranie liny. Asekuracja poprzez ciało.
  2. Korzystanie z literatury, sporządzanie opisów dróg, szkiców, mapek, planów taktycznych.
  3. Podstawy autoratownictwa, manipulowanie sprzętem:
    • uwalnianie się na stanowisku od ciężaru wiszącego partnera;
    • łączenie lin pod obciążeniem i przepuszczanie węzła przez karabinek (najprostszą metodą);
    • zwózka partnera w wysokim przyrządzie;
    • wyciąganie partnera – przynajmniej jedną metodą (metoda U, flaszencug lub przeciwwaga).
  4. Wbijanie i wybijanie haków.

Wspinaczki

Wymagane jest minimum 10 dni zajęć terenowych (w tym 9 dni wspinaczkowych), w czasie których zrealizowane mają być następujące punkty programu:

  • droga prowadząca granią – w tym fragmenty z asekuracją lotną;
  • droga prowadząca kominem;
  • droga prowadząca ścianą;
  • schodzenie drogą wspinaczkową;
  • minimum 3 drogi co najmniej 10 wyciągowe;
  • drogi o trudnościach IV w skali UIAA oraz sprawne prowadzenie przez każdego z kursantów wyciągów o trudnościach co najmniej III w skali UIAA; w miarę możliwości zalecane drogi o wyższej klasie trudności;
  • poznawanie wycofów ze ścian w terenie;
  • wycofywanie się ze ściany serią zjazdów w ilości umożliwiającej przećwiczenie głównych metod zjazdu (przyrząd wysoki i niski); zalecany zjazd ze stanowiska samodzielnie skonstruowanego przez kursantów w oparciu o stałe punkty;
  • wspinaczka na szczyt leżący poza otoczeniem doliny, w której odbywa się zasadnicza część szkolenia (z uwzględnieniem aspektów topograficznych);
  • wspinaczki z zastosowaniem liny dwużyłowej;
  • ćwiczenia autoratownictwa w terenie w zakresie j.w.

Opcjonalnie:

  • wspinaczki techniką sztucznych ułatwień;
  • biwakowanie w górach.
  • wspinaczki nocą.